Bóng đá Việt Nam cần làm gì để vươn tầm châu lục?

Nguyên nhân của sự lạnh nhạt trước khán giả?

Bóng đá Việt Nam đã có những thành tựu đáng kể trong thơi kỳ HLV Park Hang-seo còn là HLV trưởng. Phong độ của đội tuyển Việt Nam cũng như đội tuyển 23 lúc bấy giờ nói lên tất cả, tuy nhiên, phong độ đó chỉ là nhất thời và nó chỉ mang tính lịch sử nên chu kỳ của nó cũng có biên độ giới hạn. Việc gì đến cũng sẽ đến nên trong thời gian gần đây, với chuỗi thành tích bết bát từ tháng 6 năm 2023 đến nay tuyển Việt Nam chỉ thắng vỏn vẹn 5 trận, thua tới 13 trận và một trận hòa 1-1 trước Ấn Độ trong trận đấu giao hữu vừa qua.

Trong hai trận đấu gần đây nhất, lượng khán giả đến sân rất ít (hơn 8000 trong trận đấu với Ấn Độ trên sân Thiên Trường). Điều đó cho thấy niềm tin của người hâm mộ bóng đá đối với đội tuyển đã vơi cạn đi rất nhiều. Sức hút đã không còn như trong thời kỳ HLV Park Hang-seo còn nắm đội. Điều gì đã làm cho khán giả nước nhà không còn quan tâm đến đội tuyển bóng đá Việt Nam như trước đây chắc ai trong chúng ta cũng biết rõ.

Thực lực và chiều sâu của bóng đá Việt Nam có ảnh hưởng ra sao?

Nhìn về tổng thể, vẫn những cầu thủ cũ và bổ sung thêm những cầu thủ từ tuyến trẻ nhưng linh hồn của đội bóng không còn như xưa. Các cầu thủ chủ chốt không còn giữ được phong độ như đi kèm với bản lĩnh của các cầu thủ trẻ chưa đáp ứng được sự kỳ vọng thay thế các đàn anh.

Ngoài những Văn Quyết, Quế Ngọc Hải đã qua thời đỉnh cao nhưng vẫn chưa thể thay thế thì ở hàng tiền đạo vẫn chưa có cầu thủ nào đủ sức thay thế Văn Toàn, Công Phương, Tiến Linh. Bùi Vĩ Hào (BCBD) và P. Tuấn Hải cũng chưa thực sự đủ độ quái và tốc độ để thay thế các đàn anh trong đội tuyển.

Còn ở hàng tiền vệ như ta thấy, Vẫn còn đó Quang Hải và Đỗ Hùng Dũng, Tuấn Anh chơi bóng bằng cả sức mạnh và trí thông minh thì hiện nay những cầu thủ như Thái Sơn, Văn Khang vẫn chưa để lại nhiều điều tin cậy, Thái Sơn chơi bóng không sáng sủa nếu không muốn nói là hữ dũng vô mưu.

Duy chỉ có Nguyễn Hoàng Đức là có phong cách chơi bóng hiện đại và đơn giản. Tuy nhiên trong thời gian gần đây có lẽ do được đôn lên cao hơn và chấn thương liên miên nên phong độ của anh có phần không đảm bảo như trước. Vì vậy cả 3 tuyến của Việt Nam đang bị chìm xuồng và chưa có HLV nào khai quật nổi một hình ảnh cuốn hút như năm nào.

Ban huấn luyện có thực sự chịu ảnh hưởng?

Tuy cũng là một HLV Hàn Quốc nhiều kinh nghiệm và có chuyên môn nhưng HLV Kim Sang-sik chưa thực sự làm được điều mà người hâm mộ bóng đá Việt Nam mong muốn. Nếu như so với thời kỳ HLV Philippe Troussier thì không có gì khác biệt. Triết lý bóng đá của HLV Hàn Quốc có chút hiện đại và lối chơi mạch lạc hơn đôi chút nhưng trong khâu phòng ngự rõ rành là chưa đảm bảo.

Các cầu thủ hàng phòng ngự tuyển Việt Nam được đánh giá rất cao thì trong thời gian qua, thành tích của đội đã phản ánh nó kém hiệu quả bấy nhiêu. Theo như đánh giá của các đối thủ khi gặp đội tuyển Việt Nam thời Park Hang-seo vẫn ngán nhất ở hàng phòng ngự của chúng ta thì trong hai triều đại gần nhất, tuyến dễ bị tổn thương nhất lại nằm ở hàng phòng ngự.

Tuy nhiên, thành tích và trách nhiệm gắn liền và chia đều cho tất cả các vị trí nhưng việc phối hợp để giữ thế trận và sự chắc chắn vẫn cần có một chiến thuật hợp lý cho cả một hệ thống vận hành. Việc để thủng lưới trách nhiệm trực tiếp vẫn nằm ở hàng phòng ngự thiếu chắc chắn trước khi đổ lỗi cho tuyến tiền vệ không kịp hỗ trợ. Vì vậy, xét về chuyên môn, HLv Kim Sang-sik chưa làm tròn bổn phận của mình giống như người đồng hương tiền nhiệm năm nào khi lấy sự chắc chắn làm đầu thay vì lấy công làm thủ.

Đội tuyển bóng đá Việt Nam cần làm gì để thay đổi?

Chúng ta đang lên án hành vi nhập tịch của các nước làng giềng là xây nhà từ nóc nhưng thành công của Indonesia và Thái Lan trong thời gian qua cho thấy bài toán họ đưa ra để giải quyết là hoàng toàn đúng. Tuy nhiên, ở góc nhìn của các chuyên gia hàng đầu thì bài toán nhập tịch cầu thủ từ các quốc gia có nền bóng đá chất lượng không phải là biện pháp tốt nhất. Việc nhập tịch cầu thủ không đánh giá kỹ sẽ là một hiểm họa cho cả một nền bóng đá trong tương lai.

Đơn cử như hai quốc gia đi đầu trong lĩnh vực này đó là Singapore và Philipines. Hãy nhìn vào thành tựu, hiệu quả họ đạt được hiện nay chúng ta sẽ thấy được nhập tịch cầu thủ để phục vụ cho đội tuyển quốc gia chỉ là biện pháp nhất thời và việc gì cũng có cái giá của nó. Cổ nhân có câu: ‘trăm năm mèo vẩn hoàn mèo” nên thay vì mua hổ về thay mèo cũng không thể thay thế bản chất của mèo được, và lại càng không thể dùng hổ để bắt buộc mèo phải đi săn thú lớn được.

Xét về thể lực và thể hình thì hiện nay, sự chênh lệch về thể hình của các tuyển thủ Việt Nam chúng ta đối với thế giới đã không còn có khoảng cách quá lớn. Còn nhớ những năm 1990 thời Hồng Sơn, Huỳnh Đức,… bài toán nan giải nhất vẫn là thể hình thì hiện nay, các cầu thủ trẻ của chúng ta đã có thể cạnh tranh về sức mạnh với các quốc gia khác một cách sòng phẳng, và thậm chí còn vượt trội hơn ở một vài cá nhân.

Vậy thì điều chúng ta còn thiếu đó là tâm lý thi đấu, mỗi lần xuất trận là hơn phân nửa suy nghĩ của các cầu thủ chúng ta đều nghĩ đến thất bại nên các cầu thủ không vượt qua được chính bản thân họ. Trong thời gian HLV Park Hang-seo còn nắm đội, cái mà ông ấy làm được nhiều nhất đó là cải thiện được tâm lý thi đấu của học trò trước các đội bóng được đánh giá cao hơn.

Và như vậy, mỗi khi các cầu thủ làm được điều họ muốn thì sự tự tin càng được nâng cao sau nhiều trận như vậy. Khi tâm lý vững thì đôi chân sẽ không bị chùn và sẽ phát huy hết khả năng vốn có.

Bóng đá là môn chơi tập thể, để làm cho tất thảy các cầu thủ có tâm lý tốt và tự tin trong mỗi trận ra quân, HLV cần phải nắm được điểm yếu và mạnh của từng cầu thủ. HLV Troussier và Kim Sang-sik chưa cho thấy được khả năng cầm quân nhanh nhạy như ông Park Hang-seo tại đội tuyển Việt Nam. Về trình độ chuyên môn cò thể họ là những người vượt trội nhưng một nhà cầm quân cần nhiều hơn thế để thúc đẩy, phát huy hết khả năng vốn có của các cầu thủ.

Trong những trận đấu vừa qua, đội tuyển bóng đá Việt Nam chưa cho thấy được dấu ấn chiến thuật rõ ràng của HLV Kim Sang-sik. Theo đó, vấn đề của đội tuyển Việt Nam hiện nay nằm ở hàng tiền vệ. Sự giao thoa giữa hai thế hệ cầu thủ đang có vấn đề về phong cách chơi bóng khác biệt. Điều này cho thấy có sự chênh lệch về tư duy huấn luyện giữa CLB và đội tuyển chưa được HLV dung hòa vào một thể thống nhất.

Các cầu thủ có nhiều kinh nghiệm hơn vẫn cho thấy được sự vượt trội khi được thay vào sân và vẫn cho thấy được tầm ảnh hưởng nhất định, đôi khi là có thể thay đổi cục diện. Những Thái Sơn, Khất Văn Khang vẫn chưa thể so sánh được với Hùng Dũng, Tuấn Anh, Quang Hải. Đúc kết lại, đội tuyển Việt Nam hiện nay cần phải làm việc với ban huấn luyện để giải quyết hàng tiền vệ và hàng tiền đạo.

Sự nóng lòng thể hiện bản thân ở khoảng sân này luôn cho thấy trong vùng này không thiếu sức mạnh, bột và đường không kém chất lượng nhưng xem ra người thợ làm bánh chưa thực sự điêu luyện.

Chúng ta không đánh giá thấp HLV Kim Sang-sik nhưng góc nhìn nghiêng cho thấy ông ấy chưa thay đổi được gì nhiều sau khi nhậm chức. Việc đội tuyển Việt Nam nhận về nhiều thất bại là điều khó tránh khỏi. Vẫn hy vọng một ngày không xa, HLV Kim sẽ giải quyết được điều này và dẫn dắt đội tuyển bóng đá Việt Nam bay xa, nếu không VFF cần có sự thay đổi triệt để nếu không muốn đội tuyển tụt hậu so với các đối thủ

(Bài việt thể hiện góc nhìn riêng của tác giả)

Nhật Thiện